Open Dagen Nederlandse Beroepsbinnenvisserij

Beleef de ambachtelijke visserij

Een fascinerende kennismaking met de binnenvisserij

dinsdag 4 november 2014

kekerdom, provincie gelderland

visserijbedrijf frans komen & Zn

Terugblik

Consument ontmoet ambachtelijke visser

Bewuste consumenten, kookliefhebbers en ambachtelijke beroepsbinnenvissers vinden elkaar steeds vaker. Zo organiseerde Slow Food Rijnzoet op 4 november 2014 samen met beroepsvissers Frans Komen sr. en zoon Frans een vistrip. Er werd gevist in de Kaliwaal, en daarna werd de gevangen vis bereid in een nabijgelegen restaurant in Kekerdom (bij Nijmegen).

Frans senior vertelde dat hij al van jongs af aan is geïnteresseerd in varen, zeilen en vissen. En sinds 1975 is hij werkzaam in de visserij. Zijn zoon Frans voer vaak met hem mee, wist altijd al dat hij visser wilde worden, volgde nog verschillende visserijopleidingen en sloot zich aan bij zijn vader. Daar heeft hij in de praktijk de fijne kneepjes van het vak geleerd.

Zoef zoef naar een oranje vlaggetje. Daar bevond zich een van de netten die de avond ervoor door vader en zoon waren uitgezet. Frans jr. en een andere meevaarder trokken het net omhoog en daar verscheen de eerste vis: een baars, met oranje vinnen. Levend, ademend en nog steeds op een neer zwiepend toen-ie eenmaal in de emmer was beland. Toen een flinke snoekbaars met scherpe rugvinnen en vervolgens nog veel meer baarzen, een paar snoeken en wat voorns.

Schoonmaken, klaarmaken en opeten

Vervolgens met z'n allen in de bijboot naar de kade toe, grindheuvel opgeklommen en naar de even verderop gelegen eetplek gereden: De Waard van Kekerdom. Daar gingen we de gevangen vissen schoonmaken, klaarmaken en opeten. Maar eerst wat drinken en bijkomen.

Bij het hoofdgerecht gingen we gebakken snoekbaars eten en deze vis moest worden gefileerd – maar eerst die schubben eraf. Met veel energie begon Frans jr. aan deze actie, terwijl hij de vissen boven de emmer hield.

De rode baars zou in z´n geheel, verpakt in aluminiumfolie op wat plakjes groente en met kruiden erbij, in de oven worden gegaard. Om die kruiden in de buik te doen eerst de ingewanden eruit.

En schubben verwijderen of niet? Frans junior vertelde dat het ontschubben van baars enorm lastig is en dat het handiger zou zijn het hele vel eraf te halen als de vis gaar zou zijn – dit dus pas later aan tafel gedaan.

Het was heel aangenaam dat zich in de groep die in de keuken aan de slag ging, twee professionele koks bevonden. Zij gaven kookadviezen, lieten zien hoe je de ingewanden het beste kon verwijderden en vis fileert. Toen wilde een aantal andere deelnemers ook zelf hiermee aan de slag gaan.

Zoetwatervis ondergewaardeerd

Zowel de baars als snoekbaars was zeer smakelijk. Beide worden door Nederlanders zo wie zo al niet vaak gegeten, laat staan dat ze voorkomen op restaurantmenu's: zoetwatervis is nogal ondergewaardeerd. Wij hadden tijdens deze tocht het grote voordeel dat we konden meevaren en meevissen met twee ambachtelijke zoetwatervissers. En dat er ook nog 's twee koks meegingen die de gevangen vis zorgvuldig wisten te bereiden. De vis is tijdens deze hele trip in goede handen geweest.

Vader Frans vertelde dat ze speciaal voor ons naar Kekerdom waren gekomen en morgen in Amerongen werkzaamheden gingen verrichten: paling vangen. Dit was zeker geen vangst voor consumptie van deze vis, maar specifiek bedoeld voor het herstel ervan: de paling wordt gevangen en vervolgens aan de andere kant van een waterkrachtcentrale neergezet, om daarvandaan naar zee te kunnen zwemmen.

Fragmenten uit een verslag van Wilma Siccama van Slow Food Rijnzoet

Lees het hele verslag van Wilma Siccama op de website van Slow Food Nederland: Snoeken, baarzen, rubberlaarzen

Foto's: Mieke Snoek
Lees ook op het blog van Mieke Snoek, coördinator Vis bij Slow Food: Vis uit de Rijn

Frans Komen heeft al toegezegd de vaartocht in 2015 een tweede keer te willen doen.

Over de werkzaamheden van dit visserijbedrijf is een mooi verhaal te lezen en zijn interessante foto´s te zien: Fotoalbum Gelderse IJssel.

Een mooie reportage over binnenvisser Frans Komen was te zien in Het mysterie van de IJssel, een reportageserie van TV Omroep Gelderland. Bekijk De laatste IJsselvisser (selecteer de uitzending van 2 december 2014; het item over Frans Komen begint na 15 minuten).